Historia kodów kreskowych

Na Uniwersytecie Harwardzkim w 1932 roku grupa studentów pod kierownictwem Wallace Flint’a rozpoczęła realizację bardzo ambitnego projektu – umożliwienie klientom decydowanie się na produkt z katalogu korzystając z kart preferencyjnych. Miała ona zostać przekazana kontrolerowi, który umieszczał ją w czytniku. Następnie system automatycznie dostarczał produkty z magazynu do kasjera. Klient otrzymywał wydrukowany rachunek, a stan magazynowy był aktualizowany.

Tworzenie kodów kreskowych w nowoczesnym wydaniu rozpoczęło się na dobre w 1948 roku. Prekursorem był Bernard Silver, doktorant na Politechnice Drexel w Philadelphi. Chciał stworzyć system do automatycznego odczytywania informacji o produktach. We współpracy z Normanem Woodlandowem, który był wówczas 27-letnim doktorantem i nauczycielem w Drexel, opracowali szablon z atramentu świecącym w ultrafiolecie. Urządzenie co prawda działało, ale miało problem z niestabilnością, ponadto koszty druku były bardzo wysokie.

Woodland postanowił całe swoje życie podporządkować stworzeniu systemu, dzięki któremu możliwe będzie generowanie kodów kreskowych. 20 października 1949 roku, Woodland i Silver złożyli wniosek patentowy zatytułowany „Urządzenia i metody klasyfikacji”. Produkt został określony jako „sztuka klasyfikacji przedmiotów za pomocą identyfikacji wzorców”.

Kody kreskowe jako tarcza strzelnicza

Ze względu na charakterystyczny wygląd, pierwsze kody przypominały tarcze strzelnicze. Składały się z serii koncentrycznych okręgów. Woodland i Silver opracowali tę sekwencję jako wzorzec prostych linii, bardzo podobny do tego, jak przebiega generowanie kodu kreskowego w dzisiejszych czasach.

Przygotowano wzór składający się z 4 białych kresek na ciemnym tle. Pierwsza kreska była punktem odniesienia, a pozostałe trzy były odniesieniem do niej. Informację kodowano poprzez obecność lub brak określonych linii. Do takiego wzorca można było przypisać 7 produktów. Wynalazcy bardzo szybko doszli do wniosku, że dodając do kodu więcej linii, można zwiększyć możliwości kodowania. Wyliczono, że dodając 10 linii, uda się przypisać aż 1023 produkty.

Przykre jest to, że żaden z twórców tego rewolucyjnego systemu, tak naprawdę na nim nie zarobił. Silver zmarł w 1962 roku, w wieku 38 roku. Dopiero w 1992 roku prezydent Bush przyznał Woodlandowi nagrodę National Medal of Technology za ten wynalazek.

Współczesny światowy oraz polski kod kreskowy

Początki dziś znanego systemu sięgają roku 1973, kiedy to organizacja UCC (Uniform Code Council) opracowała w Stanach Zjednoczonych pierwszy numer składający się z dwunastu cyfr. Generowanie kodów kreskowych na otwartym rynku nastąpiło rok później. Sukces systemu stworzonego przez UCC zapoczątkował powstanie w 1977 roku European Article Numbering Association, które to stowarzyszenie miało za zadanie wprowadzenie kompatybilnego systemu mogącego funkcjonować także poza Ameryką. System stworzony przez EAN to swego rodzaju odmiana systemu UPC. Opiera się na numerach 13-cyfrowych.

Dzięki standardowi UPC-A powstał kod kreskowy EAN 13. Jego pomysłodawcami byli członkowie Article Numbering Association (IANA), którzy jedną cyfrę systemu numerowego rozszerzyli do dwóch. System ten stał się podstawą do stworzenia numeru określonego kraju. Na świecie znajduje się jednak tak wiele państw, że w przypadku wielu z nich numeracja musiała zostać wydłużona do 3 cyfr (kod kreskowy – Polska – 590). Istnieją także oznaczenia nie związane z krajami. Numer 290 dotyczy na przykład towarów podlegających ważeniu w sklepach.

Wizualną różnicą między kodem kreskowym EAN-13 i kodem UPC-A jest cyfra kontrolna, umieszczona pod kodem kreskowym, a nie na prawo od niego. Tworzenie kodu kreskowego odbywa się jednak w ten sam sposób.

Historyczne skanowanie w supermarkecie

Gdy powstały kody kreskowe, jasne było, że jest potrzebne urządzenie do ich skanowania. Produkcją zajęła się firma NCR Corp., która już w czerwcu 1974 roku wypuściła na rynek jeden z pierwszych skanerów. Zastosowano go dla testów w supermarkecie Marsh w Troy, Ohio.

Pierwsze skanowanie przeprowadzono 26 czerwca 1974 roku. Zeskanowano kod EAN znajdujący się na 10-paku owocowych gum do życia firmy Wrigley. Był to absolutny przypadek, natomiast dzięki temu działaniu produkt znajduje się na wystawie w Smithsonian Institution’s National Museum of American History.